รังสี UV คืออะไร

แสงแดด เป็นคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (electromagnetic radiation) ที่แผ่มาจากดวงอาทิตย์ประกอบด้วยรังสีต่าง ๆ ซึ่งสามารถแบ่งได้ตามช่วงความยาวคลื่น คือ

1. รังสีในช่วงอินฟราเรด (Infrared radiation); คิดเป็น 45%ของแสงแดด มีความยาวคลื่นตั้งแต่ 700 นาโนเมตรขึ้นไปซึ่งเป็นช่วงดวงตามนุษย์มองไม่เห็น แต่จะให้ความรู้สึกถึงความร้อนที่ผิวหนัง 

2. รังสีในช่วงที่มองเห็นได้ (Visible light หรือแสงขาว) ); คิดเป็น 50%ของแสงแดด มีความยาวคลื่น 400-700 นาโนเมตรซึ่งเป็นช่วงที่ดวงตามนุษย์มองเห็นได้และสามารถจำแนกได้เป็น 7 สี ตามสีรุ้ง หรือที่เรียกว่าสเปกตรัม

3. 5รังสีในช่วงอัลตราไวโอเลต (Ultraviolet radiation, รังสี UV, หรือรังสีเหนือม่วง); คิดเป็น 5%ของแสงแดด มีความยาวคลื่นในช่วง 100-400 นาโนเมตร ซึ่งดวงตามนุษย์มองไม่เห็นแต่เป็นอันตรายต่อผิวมนุษย์มากที่สุด

รังสี UV vs ผิวหนัง

รังสี UV สามารถแบ่งได้เป็น 3 ชนิดตามความยาวคลื่น โดยแต่ละช่วงความยาวคลื่นมีผลกระทบต่อผิวหนังแตกต่างกัน ดังนี้

รังสี UVA  เท่ากับ AGING

1. มีความยาวคลื่นในช่วง 315-400 นาโนเมตร

2. รังสี UVA มีความยาวคลื่นมากกว่ารังสี UVB จึงมีพลังงานน้อยกว่า แต่สามารถผ่านลงไปในชั้นผิวได้ลึกกว่ารังสี UVB จึงทำร้ายผิวตั้งแต่ชั้นหนังกำพร้าจนถึงชั้นหนังแท้ที่อยู่ด้านล่าง

3. รังสี UVA สร้างอนุมูลอิสระจำนวนมากออกมาทำร้ายผิว โดยทำให้เซลล์ผิวและเนื้อเยื่อเกี่ยวพันต่าง ๆ เสื่อมสภาพ, ขาดความชุ่มชื้น, เกิดริ้วรอยเหี่ยวย่น, และมีความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งผิวหนังเพิ่มขึ้น

รังสี UVB เท่ากับ BURN

1. มีความยาวคลื่นในช่วง 280-315 นาโนเมตร

2. บางส่วนของรังสี UVB ถูกชั้นโอโซนที่บรรยากาศโลกกรองไว้ได้ ในขณะที่ส่วนที่ผ่านลงมาเมื่อสัมผัสกับผิวหนังมนุษย์จะสามารถลงไปได้ถึงชั้นล่างสุดของผิวหนังชั้นหนังกำพร้า และจะสร้างอนุมูลอิสระจำนวนมากออกมาทำร้ายผิว

3. รังสี UVB เป็นรังสีที่มีพลังงานสูงกว่ารังสี UVA ผิวหนังที่สัมผัสรังสี UVB จึงมักเกิดการอักเสบและมีลักษณะไหม้หรือเกรียมแดด โดยผิวหนังจะแดง, แห้งลอก, รู้สึกแสบร้อนและคัน ในรายที่เกิดการไหม้รุนแรงอาจพบการพุพองที่ผิวหนังได้

4. การได้รับรังสี UVB เป็นเวลานานจะกระตุ้นให้เกิดความผิดปกติของสารพันธุกรรม  และร้ายแรงถึงขั้นเป็นมะเร็งได้

รังสี UVC เท่ากับ Cancer

1. มีความยาวคลื่นในช่วง 200-280 นาโนเมตร

2. รังสี UVC เป็นรังสีที่อันตรายต่อสิ่งมีชีวิต เนื่องจากก่อให้เกิดความผิดปกติของสารพันธุกรรมในสิ่งมีชีวิตขนาดใหญ่ และสามารถฆ่าสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียว เช่น เชื้อแบคทีเรีย ได้ในเวลาไม่กี่นาที แต่เราโชคดีที่รังสี UVC จากดวงอาทิตย์ไม่สามารถส่องลงมาถึงพื้นโลกได้เนื่องจากถูกโมเลกุลของโอโซนที่ชั้นบรรยากาศโลกดับจับเอาไว้ก่อน

3. มนุษย์มีการนำคุณสมบัติของรังสี UVC มาใช้ประโยชน์ด้านต่าง ๆเช่นการใช้แสง UVC ฆ่าเชื้อโรค หรือเร่งปฏิกิริยาเคมี เป็นต้น

ที่มา

Dupont, E., Gomez, J., & Bilodeau, D. (2013). Beyond UV radiation: a skin under challenge. International journal of cosmetic science, 35(3), 224-232.